'Eetbare Watertuin'

Op het WaterCampusterrein in Leeuwarden is, door een samenwerkingsverband van bewoners, kunstenaars, onderwijsinstellingen en (groene) ondernemers een natte moestuin met eetbare waterplanten aangelegd.

Gebruikmakend van de bestaande terreinaanleg wordt door middel van sawa’s, natte kweekbedden en in het water gelegen waterplantenvelden een breed scala aan waterplanten gekweekt. Deze waterplanten beslaan zowel oudere (deels vergeten) soorten als waterpeper, watermunt en slanke waterkers als nieuwere exotische waterplanten zoals breed pijlkruid, waternoot en watervenkel. De verschillende eetbare delen van de planten worden op diverse tijdstippen in het jaar geoogst en ter plekke in een bijzonder paviljoen verwerkt tot smoothies, thee, soep of salade.

Het doel van de eetbare watertuin is zowel sociaal (een ontmoetingsplaats voor verschillende groepen: wijkbewoners, studenten en bezoekers), educatief (kennis maken en kennis vermeerderen in de praktijk) en innovatief (onderzoek naar nieuwe voedsel- en kweekmogelijkheden i.c.m. watertechnologie).

Omdat alles op deze campus gerelateerd is aan water en watertechnologie, leek het een zinvolle stap om ook in dit geval te kijken waar die combinatie te maken viel: zo ontstond het idee om eetbare water-planten te gaan kweken. Dat zou een unieke voorbeeld- en onderzoekstuin kunnen opleveren waar in principe alle stakeholders in het gebied iets mee kunnen: een stadslandbouwproject voor de bewoners, een proeftuin voor onderzoek door studenten van de omringende opleidingen en een inspirerende en educatieve locatie voor bezoekers zowel in 2018 als daarna.

Het kweken van eetbare waterplanten is op dit moment geen onderdeel van de bestaande moestuin c.q. land- en tuinbouw cultuur. Vroegere kennis over eetbare waterplanten in de vrije natuur is verloren gegaan, de planten zijn zeldzaam geworden of verdwenen. De beelden die we kennen komen uit andere culturen, met name in Azië, waar we wel veel reguliere kweek op water zien: velden met waterplanten in China, drijvende moestuinen in Cambodja en niet te vergeten de sawa’s met rijst in onder meer Indonesië.

Zowel de klimatologische veranderingen als de veranderende opvattingen over natuurbeheer geven aanleiding om te anticiperen op een natter en warmer Nederland. De teelt van voedselrijke waterplanten kan daaraan bijdragen door het ontwikkelen van nieuwe economische modellen voor agrariërs, bijvoorbeeld in de veenweidegebieden.

WaterCampus terrein, Leeuwarden, sinds 2016